In dit IEA rapport wordt vermeld dat steden goed zijn voor meer dan 50% van de wereldbevolking, 80% van het wereldwijde BBP, twee-derde van het wereldwijde energieverbruik en meer dan 70% van de jaarlijkse wereldwijde koolstofemissies. IEA denkt dat deze factoren de komende decennia aanzienlijk zullen toenemen: naar verwachting zal in 2050 meer dan 70% van de wereldbevolking in steden wonen, wat resulteert in een enorme groei van de vraag naar stedelijke energie-infrastructuur. Lees meer door hier te klikken ……
Deze waardering is voor Bert Klerk’s grote verdiensten voor de ontwikkeling van elektrisch rijden in Nederland.
Het geeft ons veel genoegen hier een kort bericht aan te wijden. Thijs Aarten heeft het genoegen gehad om sinds de oprichting in 2014 tot eind 2020 met hem in het NKL bestuur te hebben samengewerkt. (NKL = Nationaal Kennisplatform Laadinfrastructuur). Verder was Bert Klerk van 2013 tot 2020 voorzitter van het Formule E-Team, het adviesorgaan van het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. In het Formule E-Team werken overheden, bedrijfsleven en kennis -en consumentenorganisaties samen, met als doel om elektrisch rijden in Nederland te versnellen. Daarnaast was Bert Klerk tot februari 2021 voorzitter van de Stuurgroep van de Nationale Agenda Laadinfrastructuur (NAL).
Adviesbureau CE Delft concludeert dat elektrische auto’s net zo veilig zijn als auto’s op brandstof.
In opdracht van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland en namens de Nationale Agenda Laadinfrastructuur (NAL) heeft CE Delft een onderzoek uitgevoerd. Lees meer ……
Er is ook naar de veiligheid van auto’s in afgesloten ruimtes (parkeergarages) gekeken. Parkeergarages moeten in Nederland voldoen aan het Bouwbesluit 2012 (Rijksoverheid, 2011). Echter in het vermelde rapport zijn de veiligheidsconclusies nog niet helder.
Een relevante quote uit het rapport: “In opdracht van het ministerie van BZK werkt het normalisatie instituut NEN aan een NEN-norm voor integrale brandveiligheid van parkeergarages. Het ministerie van BZK beziet aansluitend hierop mogelijke aanpassingen van de bouwregelgeving. De verwachting is dat de nieuwe norm in 2021 van kracht zal worden, waarna deze in bouwregelgeving kan worden opgenomen. Deze nieuwe versie zal waarschijnlijk alleen gelden voor nieuwbouw maar gemeenten kunnen ervoor kiezen om deze ook verplicht te stellen voor bestaande bouw. In de nieuwe versie zullen elektrisch (en andere alternatief) aangedreven voertuigen worden meegenomen. Hoe dit wordt vormgegeven is niet naar voren gekomen uit literatuur en interviews. Er zijn daarnaast regionale verschillen in eisen en voorschriften: momenteel stellen bijvoorbeeld niet alle gemeentes dezelfde eisen aan parkeergarages waarin laadpalen zijn gerealiseerd”.
Een laatste relevante quote uit het rapport: “Ons beeld is dat de regelgeving voor (brand)veiligheid in parkeergarages in relatie tot voertuigen mogelijk niet afdoende is. Echter geldt dit voor auto’s in het algemeen en niet alleen voor elektrische auto’s. Het ministerie van BZK heeft opdracht gegeven voor het opstellen van een norm over integrale brandveiligheid van parkeergarages. Bij ons is niet bekend hoe de norm wordt vormgegeven.“.
Adviesbureau BDH is in 2020 een samenwerking aangegaan met EnShared. EnShared heeft het initiatief van Warmtepompplein.nl van BDH overgenomen.
Dit online informatieportaal is dé informatieplek voor consumenten over warmtepompen in woningen. Door deze samenwerking kunnen beide organisaties zich nog beter inzetten voor het verduurzamen van bestaande en nieuwe woningen.
Naast het onafhankelijke zonne-energie platform Zonatlas is EnShared blij om met Warmtepompplein.nl meer woningeigenaren te helpen met de complexe verduurzamingvraagstukken waar zij mee worstelen.
We moeten de wereldwijde ontwikkelingen begrijpen om lokaal sterker te worden.
Twee specifieke verwijzingen die ik in dit verband zou willen maken. De conclusies, die men uit deze statistieken en overzichten kan trekken, zijn duidelijk en ik laat dit over aan de individuele lezer.
IEA: Energy Technology RD&D Budgets 2020
Ik kan de lezer echt aanbevelen om de IEA’s Energy Technology RD&D Budgets 2020 door te nemen.
De overzichten bevatten gegevens over budgetten in specifieke IEA-lidstaten en de database toont RD&D-budgetten en verschillende indicatoren. Men dient voorzichtig te zijn bij het interpreteren van de absolute cijfers. Desalniettemin laat het zien hoeveel geld er op nationaal niveau wordt uitgegeven en op welke gebieden.
Met complimenten aan IEA die op hun website vermeldt: “De volledige IEA Energy Technology RD&D Budget Database is gratis toegankelijk via IEA Data Services door in te loggen als GUEST. Raadpleeg de documentatie, handleiding of vragenlijst voor meer informatie.”.
Voor meer informatie over deze enorme hoeveelheid aan informatie van IEA, klik hier.
Aandeel hernieuwbare energie in EU-lidstaten (bron: Eurostat Statistics)
De “Eurostat Statistics Explained” biedt nuttige en duidelijke inzichten.
De statistieken over hernieuwbare energie geven bijvoorbeeld de volgende resultaten:
Aandeel hernieuwbare energie is bijna verdubbeld tussen 2004 en 2018.
In 2018 vertegenwoordigde hernieuwbare energie 18,9% van het energieverbruik in de EU, vergeleken met 9,6% in 2004 – de doelstelling voor 2020 is 20%.
Het aandeel energie uit hernieuwbare bronnen dat wordt gebruikt bij vervoersactiviteiten in de EU bedroeg 8,3% in 2018.
Als je kijkt hoe Nederland het bij dit alles doet, zijn de resultaten als volgt:
Nederland staat op de laatste (27e) plaats in de grafiek van Eurostat over “Aandeel energie uit hernieuwbare bronnen in de EU-lidstaten (2018, in% van bruto-eindverbruik van energie)” – klik hier.
Een positiever beeld voor Nederland (4e plaats gemeten van boven) resulteert bij bestudering van de grafiek “Aandeel energie uit hernieuwbare bronnen in transport (2018, in% van bruto finaal energieverbruik)” – klik hier.
Als Nederlander, maar vooral als Europeaan en wereldburger voor ecologische kwesties, wil ik natuurlijk dat mijn land het veel beter doet in wat ik uit de Eurostat-gegevens heb gehaald. Daarom zouden enkele van de vragen moeten zijn; waarom doen de andere landen het ‘beter’ en wat belemmert ons om te presteren zoals gevraagd? Wat kunnen we leren van de beste presteerders op ons nationaal, regionaal en lokaal niveau? Deze vragen stimuleren de internationale samenwerking bij grote implementatieprojecten. Waar organisaties uit vele landen met een goede diversiteit aan deelnemen. En als de projecten gereed zijn, delen we de geleerde lessen en best practices.
Klik hier voor meer informatie over de statistieken van Eurostat.
Het belang om veel aandacht te schenken aan de daadwerkelijke implementatie van energieopslag als onderdeel van slimme energietransitie oplossingen.
Een relevant citaat uit het rapport van SolarPower Europe ‘European Market Outlook For Residential Battery Storage 2020–2024’: “Last year, 745 MWh from 96,000 systems were installed, representing a 57% annual growth rate. The foundation for the European residential BESS sector was laid by a handful of countries, where a large residential solar market already, exists – namely Germany, Italy, UK, Austria, and Switzerland. These Top 5 markets absorbed over 90% of all BESS installations in 2019 and are also responsible for a similar level of the nearly 2 GWh of operating residential storage capacity in Europe so far.”. (Opmerking: BESS staat voor Battery Energy Storage Systems).
Raadpleeg de informatie die toegankelijk is via de link door deze hier aan te klikken. Een sterke aanbeveling voor iedereen die werkzaam is op het gebied van energietransitie om de analyses en prognoses in dit rapport te lezen en over te reflecteren.
Het bovengenoemde rapport ondersteunt volledig de ontwikkelingen en implementatiesuccessen die elders worden ervaren, bijvoorbeeld door iwell; zie hun website.
Een ander goed voorbeeld, dat de moeite waard is om te verkennen, is het onafhankelijke zonne-energie platform Zonatlas NL, vrij (gratis) toegankelijk voor individuele huishoudens en individuele bedrijven (bijv. MKB). Zonatlas heeft voor meerdere regio’s in Nederland een online batterijopslag optie beschikbaar, voor het geval een individueel huishouden een verbinding wil maken met de energie opgewekt door zonnepanelen – voor meer informatie verwijzen wij naar de volgende website: https://www.zonatlas.nl/start/.
De auteur van deze blog en de bedrijven EnShared en Zonatlas hebben een bijdrage geleverd aan het Opiniestuk ‘Virtuele energiecentrales via Energy Commons’, die onlangs is uitgegeven door de onafhankelijke stichting Future Energy Systems – zie hiervoor: https://fes.institute/pp/. Energieopslag komt in dit Opiniestuk prominent naar voren, aangezien het een essentieel onderdeel is bij het maken van virtuele energiecentrales. En wanneer bijvoorbeeld voldoende opslagcapaciteit is aangesloten op het micronet, kan ook zelf-balancering en de handel in opgeslagen elektriciteit worden benut. Deze opslagsystemen bieden een andere belangrijke vorm van flexibiliteit op de markt en zullen naarmate het aandeel hernieuwbare energiebronnen toeneemt, een grotere publieke belangstelling krijgen.
IEA World Energy Outlook 2020 stelt verder heel duidelijk: “Solar becomes the new king of electricity…..”. De rol van opslag wordt hierdoor belangrijker voor betaalbare en betrouwbare energiesystemen in de nabije toekomst.
“Renewables grow rapidly in all our scenarios, with solar at the centre of this new constellation of electricity generation technologies. Supportive policies and maturing technologies are enabling very cheap access to capital in leading markets. With sharp cost reductions over the past decade, solar PV is consistently cheaper than new coal- or gas fired power plants in most countries, and solar projects now offer some of the lowest cost electricity ever seen.”.
“Storage plays an increasingly vital role in ensuring the flexible operation of power systems, with India becoming the largest market for utility-scale battery storage.”.
In Nederland realiseren velen zich dat het huidige en vroegere belasting- en subsidieregime de grootschalige implementatie van energieopslag tot nu toe niet echt heeft bevorderd. Desalniettemin zien we goede voorbeelden van implementatie in bijvoorbeeld appartementsgebouwen waar een slim batterijsysteem de pieken in de stroomtoevoer als gevolg van het liftgebruik aanzienlijk verlaagt.
Het zal duidelijk zijn dat we ons in Nederland steeds meer moeten gaan richten op de slimme introductie van batterij- en energieopslagsystemen.
We zullen blijven schrijven over toekomstige ontwikkelingen.
Een virtuele energiecentrale via een Energy Common is een netwerk van lokale kleine en middelgrote energie- en warmte-genererende eenheden zoals windmolenparken, zonneparken en microwarmte-krachtkoppeling (micro-WKK), evenals flexibele energieverbruikers en opslag systemen. De onderling verbonden eenheden worden aangestuurd via een geautomatiseerde centrale ‘controlekamer’ van de Energy Common, waardoor ze onafhankelijk blijven in hun werking en eigendom. Het doel van een door de buurt georganiseerde virtuele energiecentrale is tweeledig. Ten eerste moet het voldoende hernieuwbare energie opwekken voor de lokale gemeenschap. Ten tweede zou het de belasting van het elektriciteitsnet moeten ontlasten door het vermogen dat door de afzonderlijke eenheden wordt opgewekt, slim te verdelen tijdens perioden van piekbelasting. Bij een overschot kan de gecombineerde stroomopwekking en het stroomverbruik van de genetwerkte units in de virtuele energiecentrale van de buurt worden verhandeld op de energiebeurs.
NKL refereert naar een interessant onderzoeksrapport: Laadprijzen Elektrische auto’s nog niet transparant. Het is de moeite waard om het artikel te lezen; voor meer informatie klik hier.
Op 14 augustus 2020 is de Stichting Future Energy Systems (hierna: FES) opgericht. FES heeft als doel het bundelen van krachten binnen verschillende sectoren op het gebied van energie, – gebiedsontwikkeling en sociale innovatie ten einde bij te dragen aan een meer inclusieve, rechtvaardige en duurzame samenleving. Wat de stichting motiveert is samenwerking en co-creatie, leren van ervaringen, en elkaars complementariteit in ons aller voordeel laten werken. Slagvaardigheid, met een sterke ondersteunende organisatie. De ondersteuning van energie coöperaties en buurten en het helpen opzetten van energy commons is de core focus. De Stichting heeft niet ten doel het maken van winst, en de ANBI status zal worden aangevraagd. Zie voor meer informatie: https://fes.institute/
In oktober 2019 was de stichting Energy Commons Institute (ECI) opgericht. Vanwege voortschrijdend inzicht m.b.t. de doelstellingen en gelet op de ervaringen in het afgelopen jaar, is besloten de stichting een andere naam te geven en de stichting ECI op te heffen. Dit past bij het gedachtegoed en de activiteiten van de sociale en duurzame innovaties die de initiatiefnemers voorstaan. Deze nieuwe stichting FES heeft – net als ECI – een onafhankelijk visie op technologische ontwikkelingen die de energie-transitie bevorderen. Met de wetenschap en ontwikkelingen van nu past daar een aangescherpte missie en nieuwe aanpak bij. Een voorbeeld van de activiteiten van de nieuwe stichting FES is het ondersteunen van energiemarkten voor het poolen van flexibiliteit waarbij baten zoveel mogelijk terugvloeien naar huishoudens. Een ander voorbeeld is het ondersteunen bij het ontwikkelen van nieuwe technologieën en software, op basis van Open Source principes, die noodzakelijk zijn om een betaalbare energietransitie voor huishoudens en bedrijven mogelijk te maken. Met deze herijking sluit de nieuwe stichting naadloos aan bij de recent gepresenteerde visie van Europa: “Herstel en voorbereiding voor de volgende generatie”; https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/nl/ip_20_940
We verwijzen graag naar de website van de stichting Future Energy Systems die een Position Paper heeft gepubliceerd: “Virtual Energy Plants through Energy Commons”.
Dit Position Paper beschrijft op hoofdlijnen het Energy Commons gedachtegoed. Het is een belangrijke aanzet om samen Energy Commons op te zetten en technologie daarvoor in co-creatie te ontwikkelen en slim toe te passen. Lees meer ….
Bij de verduurzaming van ons huis en met de introductie van de elektrische auto komen er allerlei nieuwe technologieën in ons leven. Denk hierbij aan zonnepanelen en bijbehorende omvormers, warmtepompen, elektrisch koken, gebruik van apps om het energieverbruik te monitoren, de elektrische auto met accu, oplaadpunten voor elektrische auto’s, enz. Bij het plaatsen van een Energie Management Systeem (EMS) gaan diverse apparaten in een woning met elkaar communiceren via draadloze verbindingen.
Deze nuttige apparaten, die gericht zijn, op een duurzame samenleving, veroorzaken elektrische velden en/of magnetische velden. Dat doen onze TV, de computer en andere elektrische apparaten trouwens ook. Dit kan vragen oproepen, zoals: hoe sterk zijn die velden? hebben de elektromagnetische velden mogelijk negatieve effecten op de gezondheid?
Gelukkig hebben we in Nederland een onafhankelijk Kennisplatform, het Kennisplatform Elektromagnetische Velden en Gezondheid (EMV), dat zich bezig houdt met het geven van voorlichting en het beantwoorden van vragen. In het Kennisplatform EMV werken o.m. samen: RIVM, TNO, DNV GL, GGD GHOR Nederland, Agentschap Telecom, ZonMw en Milieu Centraal. De Gezondheidsraad heeft een adviserende functie.
